Hoe kunnen tegenslagen je helpen als kans om te leren en te groeien?

We kennen het allemaal: tegenslagen.
Bijvoorbeeld als iets anders gaat dan verwacht of gehoopt. 

Er zijn verschillende tegenslagen en we kunnen tal van voorbeelden geven. Dit zijn bijvoorbeeld tegenslagen die kinderen/ jongeren kunnen ervaren:

• Slechte cijfers op school:
  Kinderen kunnen teleurgesteld zijn als ze slechte cijfers halen op een toets of examen. Dit kan leiden tot gevoelens van frustratie, stress of twijfel.
• Vriendschapsproblemen:
  Het ervaren van conflicten, misverstanden of het verlies van vriendschappen kan een tegenslag zijn voor kinderen. Het kan hun zelfvertrouwen en emotioneel welzijn beïnvloeden.
• Veranderingen in de gezinssituatie:
  Een scheiding, verhuizing of verlies van een familielid kan een grote tegenslag zijn voor kinderen. Ze moeten zich aanpassen aan nieuwe omstandigheden en kunnen gevoelens van verdriet, angst of onzekerheid ervaren. (Heb je te maken met kinderen die een scheiding meemaken, dan kunnen we de producten Goed Gesprek, Krachtvriendjes en het Heen en Weer schrift trouwens van harte aanbevelen)
• Mislukking in een sportevenement:
  Kinderen kunnen teleurgesteld zijn als ze niet winnen in een sportwedstrijd of als ze niet presteren zoals ze hadden gehoopt. Dit kan hun zelfvertrouwen en motivatie beïnvloeden.

• Stress en druk:
  Kinderen kunnen stress en druk ervaren als gevolg van hoge verwachtingen of sociale druk. Dit kan hun veerkracht en welzijn beïnvloeden.

• Gevoelens van onzekerheid of zelftwijfel:
  Kinderen kunnen momenten hebben waarop ze zich onzeker voelen over zichzelf, hun uiterlijk of hun capaciteiten. Dit kan hun zelfvertrouwen en veerkracht beïnvloeden.

• Fouten maken of falen:
  Kinderen kunnen worstelen met het accepteren van fouten maken of falen. Ze kunnen bang zijn voor afwijzing of kritiek en kunnen ontmoedigd raken in hun streven naar succes.

• Overgangsperiodes:
  Overgangen, zoals de overgang naar de middelbare school of een nieuwe klas, kunnen uitdagend zijn voor kinderen. Ze moeten wennen aan nieuwe omgevingen, nieuwe mensen ontmoeten en zich aanpassen aan veranderingen in routines.

Enkele voorbeelden van tegenslagen die volwassenen kunnen ervaren zijn:

• Verlies van werk:
  Het verliezen van een baan kan een grote tegenslag zijn voor volwassenen. Het kan gevoelens van onzekerheid, angst en financiële stress veroorzaken.
• Relatieproblemen:
  Conflicten, scheidingen of het verbreken van relaties kunnen tegenslagen zijn voor volwassenen. Het kan emotionele pijn, een gevoel van verlies en moeilijkheden bij het opbouwen van nieuwe relaties met zich meebrengen.

• Financiële problemen:
  Het ervaren van financiële moeilijkheden, zoals schulden, werkloosheid of het niet kunnen voldoen aan financiële verplichtingen, kan een grote tegenslag zijn voor volwassenen. Het kan leiden tot stress, angst en een gevoel van machteloosheid.

• Gezondheidsproblemen:
  Het krijgen van een ernstige ziekte, een blessure of het hebben van langdurige gezondheidsproblemen kan een grote tegenslag zijn voor volwassenen. Het kan hun fysieke en emotionele welzijn beïnvloeden en uitdagingen met zich meebrengen op het gebied van werk, relaties en levenskwaliteit.
• Persoonlijke mislukkingen:
  Het ervaren van persoonlijke mislukkingen, zoals het niet bereiken van gestelde doelen, het maken van fouten of het falen in bepaalde aspecten van het leven, kan een tegenslag zijn voor volwassenen. Het kan gevoelens van teleurstelling, schaamte en zelftwijfel veroorzaken.
• Stress op het werk:
  Hoge werkdruk, conflicten op de werkplek of het ervaren van een gebrek aan voldoening in het werk kunnen tegenslagen zijn voor volwassenen. Het kan leiden tot burn-out, vermoeidheid en een verminderde motivatie.

• Verlies van een dierbare:
  Het verlies van een geliefde door overlijden kan een grote tegenslag zijn voor volwassenen. Het kan intense rouw, verdriet en een gevoel van leegte veroorzaken.

• Veranderingen in levensfase:
  Overgangen, zoals het worden van een ouder, lege-nestsyndroom of pensionering, kunnen tegenslagen zijn voor volwassenen. Het kan aanpassingsproblemen, veranderingen in identiteit en een gevoel van verlies van richting met zich meebrengen.

We kunnen ons voorstellen dat je zéker situaties herkent uit een van deze opsommingen met voorbeelden. Deze voorbeelden laten zien dat tegenslagen een onderdeel zijn van het leven. Kinderen, jongeren én wij als volwassenen maken tegenslagen mee in het leven.
Dat hoort er bij. het is immers niet allemaal slingers en confetti 😉

Wetende dat tegenslagen erbij horen, is het natuurlijk interessant om wél te kijken hoe je hier zo goed mogelijk mee om kunt gaan.
Het helpt ons persoonlijk enorm om tegenslagen óók vanuit een positieve hoek te bekijken met de vraag “Wat kan ik hiervan leren?” Of “Hoe helpt dit mij groeien?”

Dat vraagt wellicht omdenken en een flinke dosis veerkracht, maar dát is gelukkig op te bouwen en te ontwikkelen. 

Daarom zeggen we ook “Het is belangrijk om kinderen te ondersteunen bij het omgaan met tegenslagen en hen te helpen veerkracht te ontwikkelen, zodat ze kunnen leren en groeien van deze ervaringen.”

Tegenslagen en moeilijke situaties kunnen vaak als een belemmering of hindernis worden gezien. Maar als we er anders naar kijken, kunnen tegenslagen ons ook écht helpen om te leren en te groeien. Hier zijn enkele manieren waarop tegenslagen als een kans kunnen worden gezien:

1. Het biedt een kans om te reflecteren:
Tegenslagen kunnen ons dwingen om te pauzeren en na te denken over wat er gebeurd is en waarom het gebeurde. Dit kan ons helpen om te begrijpen wat we kunnen verbeteren en hoe we in de toekomst beter kunnen omgaan met soortgelijke situaties.

2. Het geeft ons de kans om nieuwe vaardigheden te leren:
Tegenslagen kunnen ons uit onze comfortzone halen en ons dwingen om nieuwe vaardigheden te leren om problemen op te lossen en uitdagingen te overwinnen. Dit kan ons helpen om onze kennis en vaardigheden te vergroten en ons sterker te maken.

3. Het vergroot ons doorzettingsvermogen:
Wanneer we geconfronteerd worden met tegenslagen, kan het moeilijk zijn om door te gaan en niet op te geven. Maar als we volhouden en blijven proberen, zelfs als het moeilijk wordt, kunnen we ons doorzettingsvermogen vergroten en onze mentale veerkracht versterken.

4. Het kan ons perspectief veranderen:
Tegenslagen kunnen ons helpen om ons perspectief te veranderen en ons te helpen groeien als persoon. Het kan ons helpen om meer dankbaar te zijn voor wat we hebben en om ons te richten op wat echt belangrijk is in ons leven.

5. Het kan ons sterker maken:
Tegenslagen kunnen ons sterker maken en ons helpen om onze veerkracht te vergroten. Door moeilijke tijden te doorstaan, kunnen we ons zelfvertrouwen vergroten en leren om op onszelf te vertrouwen.

Kortom, hoewel tegenslagen onvermijdelijk zijn in het leven, kunnen we leren hoe we er anders naar kunnen kijken en ze als een kans kunnen zien om te leren en te groeien. Dit kan ons helpen om sterker, veerkrachtiger en beter uitgerust te zijn om toekomstige uitdagingen aan te gaan.